رفلاکس خاموش (از علائم تا درمان)

مقدمه

بسیاری از افراد با رفلاکس معده و سوزش سر دل و ناراحتی که می تواند ایجاد کند آشنا هستند. با این حال، خیلی از افراد از رفلاکس خاموش چیزی نشنیده اند. این یک بیماری بسیار نزدیک به رفلاکس معده است که اغلب اشتباه تشخیص داده شده و درمان نمی شود.

رفلاکس خاموش بطور قابل توجهی رایج است، اما اغلب تشخیص داده نمی شود.

با گذشت زمان، رفلاکس خاموش می تواند کیفیت زندگی را به طور جدی تحت تاثیر قرار دهد، باعث ایجاد نشانه هایی مانند خفگی و مشکل تنفس شود، همچنین بیماری های دیگری مانند آسم یا آپنه خواب را بدتر می کند.

رفلاکس خاموش (حلقی-حنجره ای) چیست؟

رفلاکس خاموش (به انگلیسی: Silent Reflux) که نام دیگر رفلاکس حلقی-حنجره ای (به انگلیسی: Laryngopharyngeal reflux) است، بیماری است که با بازگشت اسید معده به بالا و ورود به فضای حلق و حنجره همراه است.

این بیماری اغلب باعث سوزش سردل نمی شود. به همین دلیل تشخیص آن دشوار است و به آن رفلاکس خاموش گفته می شود! اما می تواند باعث آسیب به گلو و تارهای صوتی شود.

محتویات معده شامل اسید معده،آنزیم ها و غذای خورده شده است. هنگامی که این اسید با مری و تارهای صوتی تماس پیدا می کند باعث تحریک، ناراحتی و سوزش در ناحیه ی حلق و حنجره می شود.

رفلاکس خاموش می تواند در نوزادان و بزرگسالان ایجاد شود و یک بیماری قابل درمان است.

رفلاکس معده چیست؟ »

علائم رفلاکس خاموش

شایع ترین علائم در بزرگسالان عبارتند از:

• احساس جسم خارجی در گلو
• گرفتگی صدا
• پاک کردن گلو مکرر
• سرفه
• طعم تلخ در پشت گلو
• دیسفاژی یا مشکل در بلع
• تورم و تحریک تارهای صوتی
• لارنژیت (التهاب حنجره)
• احساس ترشحات پشت حلقی
• مشکلات تنفسی

علائم در کودکان و نوزادان

علائم رفلاکس خاموش در نوزادان و کودکان عبارتند از:

• سرفه
• استفراغ
• عدم رشد و افزایش وزن
• آسم
• گلو درد
• گرفتگی صدا
• تنفس صدا دار
• عفونت گوش
• مشکلات تغذیه ای
• آسپیراسیون، یا ورود مواد غذایی و ذرات دیگر به ریه ها

شایع است که نوزادان دچار برگرداندن شیر شوند، اما مشکلات تنفسی و تغذیه می تواند نشانه هایی از یک مشکل جدی پزشکی باشد. پزشک باید این علائم را بررسی کند.

کودکان مبتلا به ریفلاکس خاموش همیشه دچار استفراغ یا برگرداندن غذا نیستند.

محققان در حال بررسی ارتباطات احتمالی بین رفلاکس خاموش در کودکان و عفونتهای گوش و سینوزیت هستند.

• بعضی از علائم مانند استفراغ پرتابی (با فشار زیاد و غیرعادی) یا استفراغ حاوی خون می تواند نشانه هایی از سایر مشکلات سلامتی باشد. اگر این علائم را مشاهده کردید هرچه سریعتر به پزشک مراجعه کنید!

اگر رفلاکس اسید منجر به سوزش سر دل مداوم شود (دو بار در هفته یا بیشتر رخ دهد) ، این بیماری به عنوان بیماری رفلاکس اسید معده یا GERD شناخته می شود.

(پس اگر سوزش سر دل بیش از دوبار در هفته اتفاق افتاد دیگر رفلاکس خاموش نیست! یادتان باشد زمانی به آن می گوییم خاموش که علائم سوزش سر دل و… را نشان نمی دهد و خاموش یا نامعلوم است!)

علل

مری لوله ای است که از دهان به معده متصل می شود و غذا را هدایت می کند. در شیرخواران، دریچه ی عضلانی در انتهای مری به طور کامل رشد نیافته است. این دریچه، محتویات معده را از بازگشت به مری حفظ می کند.

پس در نتیجه به دلیل رشد ناکافی این دریچه، رفلاکس اسید معده اتفاق می افتد.

این موضوع توضیح می دهد که چرا نوزادان بطور مکرر دچار بازگرداندن شیر (بخصوص پس از پر شدن شکم) می شوند.

بزرگسالان نیز بدلیل مشکل در همان اسفنکتر انتهای مری دچار رفلاکس معده می شوند.

(معده جهت هضم غذا انقباض های مختلفی انجام می دهد. در بالای معده جایی که به مری متصل می شود یک اسفنکتر وجود دارد تا ورودی معده را ببند. در نتیجه غذا نباید از معده خارج شود و برگشت پیدا کند. رفلاکس در نتیجه ی عدم کارکرد صحیح این اسفنکتر اتفاق می افتد!

همینطور در انتهای دهان جایی که مری قرار دارد یک دریچه وجود دارد. این دریچه نیز کمک میکند تا غذایی بازگشت پیدا نکند. در رفلاکس خاموش، اسید از هر دو این دریچه ها عبور می کند!)

این شرایط ممکن است به تارهای صوتی آسیب زیادی وارد کند.

برخی از ویژگی های فیزیکی ممکن است احتمال بیماری رفلاکس خاموش را در بعضی افراد افزایش دهد. از جمله کسانی که:

• مشکل در اسفنکتر تحتانی مری
• خالی شدن معده به آهستگی
• فتق هیاتال
• مشکلات انقباضی مری

عوامل خطرساز سبک زندگی عبارتند از:

• پرخوری
• اغلب مصرف الکل، مواد غذایی تند و چرب، و نوشابه
• سیگار کشیدن
• اضافه وزن

افرادی که از صدای خود به طور مکرر، نادرست و یا صدای بلند استفاده می کنند مانند معلمان و خوانندگان، در خطر بیشتری از اختلال هستند.

رفلاکس خاموش همچنین می تواند در دوران بارداری ایجاد شود.

عوارض جانبی

در بزرگسالان، اگر فرد درمان رفلاکس خاموش را دریافت نکند، آسیب به تارصوتی می تواند رخ دهد.

در بلند مدت می تواند منجر به:

• اختلالات تنفسی
• پنومونی(ذات الریه)
• سرفه مزمن
• لارنژیت یا التهاب مزمن حنجره
• اختلالات داخل دهان (پوسیدگی دندان ها، بوی بد دهان و…)

همچنین ممکن است خطر ابتلا به سرطان حنجره را افزایش دهد. (هرآنچه در رابطه با سرطان حنجره باید بدانید »)

در نوزادان نیز علاوه بر برخی مشکلات فوق، مشکلات زیر نیز ایجاد شود:

• باریک شدن منطقه زیر تار صوتی
• زخم تماسی تار صوتی
• عفونت گوش مکرر در نتیجه ی مشکل در عملکرد شیپور استاش
• ماندگاری طولانی عفونت گوش میانی

تشخیص

اگر مشکوک به یک یا هر دو نوع این رفلاکس هستید، باید به پزشک مراجعه نمایید. مشکل سوزش سر دل اهمیت بالینی دارد، به ویژه اگر علائم بیش از دو بار در هفته برای چندین هفته وجود داشته باشد.

برای رسیدن به تشخیص درست، یک معاینه کامل انجام خواهد شد. این معاینه احتمالا شامل درخواست سابقه علائم، درمان هایی که شما داشته اید و زمانی که علائم رخ داده است می شود.

اگر فکر می کنید نیاز دارید از نظر متخصص بهره مند شوید، نیاز است به متخصص گوارش مراجعه فرمایید. متخصص گوارش درواقع تخصص حرفه ای در تشخیص و درمان بیماری های دستگاه گوارش دارد.

متخصص گوارش چیست؟ »

همچنین اگر شما رفلاکس خاموش و زخم و یا آسیب از آن داشته باشید، ممکن است شما را به یک متخصص گوش و حلق و بینی ارجاع دهند. پزشک متخصص گوش و حلق و بینی به عنوان اتولارینگولوژیست نیز شناخته می شود. آنها می توانند آسیب های ناشی از رفلاکس را شناسایی و درمان کنند.

برای دیدن میزان آسیب، ممکن است پزشک آندوسکوپی پیشنهاد دهد. در طول این آزمایش یک لوله روشن با دوربین از طریق دهان و گلو به مری شما وارد می شود. این به پزشک اجازه می دهد تا آسیب را اندازه گیری کند و طرح درمان را ارائه دهد.

برای کودکان

کودکان مبتلا به رفلاکس خاموش که در کنار آن مشکلات تنفسی و تغذیه نیز دارند، باید در اسرع وقت به پزشک مراجعه کنند. ریفلاکس خاموش می تواند عواقب جدی برای سلامت آنها داشته باشد.

پزشک ممکن است پیشنهاد آندوسکوپی دهد اگر علایم خاصی وجود داشته باشد، مانند:

• رشد ناکافی
• مشکل در بلع
• ناتوانی در تغذیه
• ناراحتی بدون دلیل و ناشناخته

درمان رفلاکس خاموش

رفلاکس معده در بسیاری از بزرگسالان با تنظیم عادات غذایی و تغییر شیوه زندگی، کنترل می شود.

داروهایی که برای درمان رفلاکس خاموش، مانند آنتی اسیدها استفاده می شود، بدون تجویز پزشک در دسترس هستند. این داروها می تواند به جلوگیری از بازگشت اسید به مری کمک کنند.

مسدود کننده های H2 (یک نوع آنتی هیستامین)، ممکن است کمک کننده باشد به خصوص اگر فرد در طی شب از سرفه رنج می برد.

اگر آنتی اسیدها کار نکنند، پزشک ممکن است مهار کننده پروتئین پمپ (PPI) مانند اومپرازول را برای کاهش اسیدیته معده تجویز کند. فرد مبتلا به رفلاکس خاموش می تواند از این دارو به مدت هفته۴ تا ۶ ماه استفاده کند.

در کودکان

رفلاکس در کودکان بالای ۱ سال رایج است و فقط نوزادانی که مشکل تغذیه یا تنفس دارند نیاز به درمان جدی دارند.

تغییر عادات تغذیه نوزاد و استفاده از داروهای مناسب سن او ممکن است کمک کند.

در موارد شدید یا زمانی که درمان دیگری موثر نبوده، تغذیه از طریق لوله و جراحی ممکن است ضروری باشد.

درمان های طبیعی

برای بزرگسالان مبتلا به ریفلاکس خاموش، برخی از تغییرات سبک زندگی می تواند گلو را از خشک شدن و تحریک شدن حفظ کند.

این موارد شامل:

• اجتناب از سیگار کشیدن و تنباکو
• آدامس که حاوی بی کربنات سدیم باشد
• کاهش وزن (در صورت لزوم)
• بالا بردن سر تخت به طوری که گرانش زمین کمک به جلوگیری از ریفلاکس کمک کند
• پوشیدن لباس های شل و آزاد
• هنگام برداشتن اجسام، زانوها را خم کنید، تا فشار روی معده کاهش یابد

جلوگیری از مصرف نعناع، عرق نعنا و ادویه جات حاوی نعناع نیز ممکن است کمک کننده باشید. (مصرف نکنید!)

پاک کردن گلو می تواند علائم را بدتر کند. راه های دیگر پاک کردن گلو که ممکن است کمتر مضر باشند عبارتند از:

• قورت دادن
• به جای سرفه، بطور محکم بازدم و هوا را بیرون بدهید
• به آرامی تارهای صوتی خود را به هم بزنید
• بلع یک جرعه آب

فریاد، درگوشی حرف زدن، سخنرانی فراوان و پاک کردن گلو می تواند بر حنجره تاثیر بذارد، بنابراین از این موارد اجتناب کنید.

نکاتی برای کودکان

بیشتر نوزادان تا اولین سال زندگی خود ریفلاکس خاموش دارند. بعضی نوزادان ممکن است نیاز به درمان داشته باشند.

نکاتی که میتوانند کمک کنند عبارتند از:

• وعده های تغذیه ی نوزاد را کمتر و منظم تر کنید
• نگه داشتن نوزاد در موقعيت صاف حداقل ۳۰ دقيقه هنگام تغذيه
• برای نظارت بر علائم تنفس یا مشکل تغذیه، از نزدیک مراقب باشید و بررسی کنید

اگر مشکلات تنفس یا تغذیه ایجاد شد به پزشک مراجعه کنید.

رژیم غذایی

توصیه های غذایی عبارتند از:

• نوشیدن مقدار زیادی مایعات، از جمله آب
• اجتناب از غذاهای سرخ شده و چرب، شکلات، الکل و کافئین
• اجتناب از غذاهایی که اسیدی شدن را افزایش می دهند، مانند گوجه فرنگی، میوه های مرکبات و نوشابه
• خوردن وعده های کوچکتر و جویدن خوب
• دو ساعت قبل از خواب هیچ چیز نخورید

راه هایی برای جلوگیری از تحریک گلو توسط رفلاکس اسید معده عبارتند از:

• همیشه سعی کنید وعده های غذایی کوچک بخورید
• اجتناب از خم شدن، آواز خواندن یا ورزش کردن حداقل ۲ ساعت بعد از غذا خوردن
• تا ۳ ساعت پس از غذا خوردن دراز نکشید

اگرچه رفلاکس خاموش ناخوشایند است، اما به راحتی قابل پیشگیری و درمان با اقدامات مناسب می باشد.