اختلالات صوت (صدا) در کودکان

مقدمه

آیا ممکن است صدای کودکان دچار مشکل شود و غیرطبیعی به نظر برسد؟ اختلالات صوت در کودکان چه ویژگی هایی دارد؟

صدا، بستری است برای بیان کردن نیازها و احساسات. صدای انسان ها مهمترین وسیله برای برقراری ارتباط است. اگر اختلال صدا در کودک وجود داشته باشد، توانایی برقراری ارتباط و تمایل به حضور در اجتماع محدود خواهد شد. اختلالات صوت در کودکان می تواند تاثیرات عمیقی بر روی شخصیت آن ها داشته باشد و حتی کیفیت زندگی آن ها را کاهش دهد.

این اختلالات در کودکان نسبتا شایع هستند، و در بیشتر موارد تشخیص داده نمی شوند. باتوجه به این که اختلالات صوت در کودکان پیامدهای منفی بسیاری به دنبال دارد، باید خیلی سریع شناسایی و درمان شوند. در این مقاله با انواع اختلالات صوت در کودکان و درمان آن ها آشنا خواهیم شد.

انواع اختلالات صوت در کودکان

به طور کلی مشکلات صوتی در کودکان ۲ نوع هستند:

1. مادرزادی: اختلالاتی مادرزادی هستند که از بدو تولد همراه فرد باشند.
2. اکتسابی: اختلالاتی اکتسابی هستند که بعدها در فرد ایجاد می شوند.

در این قسمت انواع اختلالات صوتی که در کودکان می تواند ایجاد شود ذکر می گردد.

اختلالات مادرزادی صوت

• لارنگومالاسی یا نرمی حنجره:

لارنگومالاسی شایع ترین اختلال مادرزادی حنجره است. در این اختلال ساختارهای حنجره نوزاد رشد کافی نداشته و نرم هستند. اولین نشانه آن خرخر کردن می باشد و در مدت کوتاهی پس از تولد شناسایی می شود. در شرایطی که نوزاد خرخر می کند ولی قادر به غذا خوردن و وزن گیری است، لارینگومالاسی مشکلی جدی محسوب نمی شود.

مشکل این نوزادان بدون جراحی و تا ۱۸ الی ۲۰ ماهگی برطرف می شود. درصد کمی از نوزادان که لارنگومالاسی در تنفس، غذاخوردن و وزن گیری آن ها مشکل ایجاد می کند، ممکن است نیاز به جراحی یا درمان دارویی پیدا کنند.

در درمان دارویی، پزشک معمولا داروی ضد ریفلاکس معده را تجویز می کند. ریفلاکس معده بازگشت محتویات معده به مری است که در این نوزادان به دلیل آسیب های موجود، ممکن است وجود داشته باشد.

اگر شرایط نوزاد بسیار حاد باشد، ممکن است جراحی صورت گیرد. بعد از جراحی ممکن است خرخر کردن نوزاد به طور کامل قطع نشود ولی تنفس بهتر می شود و مشکلات بلع و وزن گیری برطرف می گردد.

• فلجی تارهای صوتی در نوزادان:

تارهای صوتی نوزادان ممکن است فلج باشد. در این حالت گریه نوزاد، بی صدا و ضعیف است و صدای نفس در گریه ها شنیده می شود. این فلجی می تواند یک طرفه باشد، یعنی فقط یکی از تارهای صوتی فلج شده باشد. و یا دوطرفه باشد، یعنی هر دو تارصوتی فلج شده باشد.

فلجی یک طرفه تارهای صوتی می تواند به دلیل ضربه و جراحت باشد. فلجی دوطرفه تارهای صوتی معمولا همراه سندروم آرنولد کیاری (Arnold Chiari) رخ می دهد. در سندروم آرنولد کیاری مغز افراد بزرگتر از جمجمه آن هاست و قسمتی از مغز به سمت خارج جمجمه رانده می شود. درمان باتوجه به علت ایجاد کننده فلجی تارصوتی متفاوت خواهد بود. هدف اصلی درمان بازگرداندن عملکرد طبیعی تارهای صوتی است.

• وب تار صوتی:

وب های مادرزادی بافتی پرده مانند است که از یک تار صوتی به دیگری کشیده شده است. این مشکل در نتیجه اختلال در تکامل جنین شناسی رخ می دهد. وب تار صوتی ممکن است علامت و نشانه خاصی نداشته باشد و فقط عملکرد تارهای صوتی را محدود کند.

اگر پرده قرار گرفته بین دو تار صوتی ضخیم باشد، راه هوایی را محدود کرده و باعث می شوند نوزاد نفس کم بیاورد. همچنین صدای نوزاد گرفته خواهد بود. راه درمان وب مادرزادی تار صوتی، معمولا جراحی است که این بافت پرده مانند با لیزر جدا می گردد.

• کیست های مادرزادی تار صوتی:

کیست های مادرزادی تارهای صوتی نادرند و برخی ممکن است هنگام تولد شناسایی نشوند. نوزادان دارای این نوع کیست، خرخر کردن، ناراحتی تنفسی و مشکلات تنفسی دارند که با برش کیست در جراحی برطرف می شود.

کیست حنجره چیست؟ »

• پاپیلومای تار صوتی:

پاپیلوما در حنجره به علت وجود ویروس ایجاد می شود و می تواند از مادر به نوزاد منتقل شود. این ویروس باعث رشد تومورهایی در سطح تار صوتی می شود که این تومورها به سرعت تکثیر می شوند و باعث انسداد راه هوایی می شوند.

نشانه های پاپیلومای تار صوتی خرخر کردن نوزاد، گریه ضعیف، مشکلات بلعیدن و صدای دارای نفس می باشد. درمان پاپیلومای تار صوتی، دارو و جراحی است. مقاومت این بیماری بسیار زیاد است و ممکن است در کودکان نیاز به چندین عمل جراحی باشد.

اختلالات اکتسابی صوت در کودکان

• ندول تار صوتی:

ندول تارهای صوتی، ضایعاتی هستند که روی تارهای صوتی رشد می کنند. این برآمدگی ها مانند پینه های دست هستند. ندول ها می توانند هم در دخترها و هم در پسرها در هر سنی ایجاد شوند. ندول شایع ترین دلیل مشکلات صوتی در کودکان است.

ندول تار صوتی چیست؟ »

اگر کودکان از صدای خود بیش از اندازه و به طور غلط استفاده کنند، یعنی با صدای بلند و به مدت طولانی صحبت کنند یا جیغ بزنند، ممکن است دچار ندول تار صوتی شوند. در این حالت صدای کودک گرفته و خش دار می شود.

ندول می تواند به صورت یک طرفه یا دوطرفه روی تار صوتی ایجاد شود. تشخیص ندول با استروبوسکوپی صورت می گیرد. در استروبوسکوپی لوله ای نازک و انعطاف پذیر وارد ناحیه حلق می شود و از تارهای صوتی تصویربرداری می کند.

استروبوسکوپی چیست؟ »

گفتاردرمانگر می تواند استروبوسکوپی را انجام دهد و ندول را تشخیص دهد. برای درمان ندول باید به گفتاردرمانگر مراجعه شود. گفتاردرمانگر روش صحیح تنفس و صحبت کردن را به کودک آموزش می دهد. با انجام درست و مداوم تمرینات گفتاردرمانگر، معمولا ندول بهبود می یابد.

احتمال اینکه فرد نیاز به جراحی برای برداشتن ندول پیدا کند بسیار کم است، مگر اینکه چندین سال گذشته باشد و بهبودی حاصل نشده باشد و ندول بزرگ و سفت شده باشد.

• فلجی غیرمادرزادی تارهای صوتی:

فلجی غیرمادرزادی تارهای صوتی، مشابه فلجی مادرزادی، می تواند یک طرفه یا دو طرفه باشد. فلجی یک طرفه تار صوتی در کودکان معمولا در اثر ضربه به وجود می آید. گاهی نیز فلجی یک طرفه تار صوتی ممکن است به دلیل آسیب های ناشی از جراحی های قلب باشد. در جراحی های قلب ممکن است به عصب تار صوتی آسیب وارد شود و یکی از تارهای صوتی فلج شود.

فلج اکتسابی و دوطرفه تارهای صوتی ناشی از ضربه است، و اختلال در تنفس ایجاد می کند. در این حالت سریعا باید راه هوایی توسط پزشک و پرستار باز شود. در فلجی تارهای صوتی نیز گفتاردرمانگر از روش های مختلفی استفاده می کند تا کودک بتواند صدایی تولید کند و تا حدی عملکرد تارهای صوتی بهبود یابد.

• آسیب به بافت تارهای صوتی در اثر ریفلاکس معده:

رفلاکس معده یا سوزش سر دل زمانی اتفاق می افتد که محتویات اسیدی داخل معده به مری باز می گردند. اسید به بافت مری آسیب می زند. همچنین مزه تلخی در دهان حس می شود. در این صورت بافت تارهای صوتی آسیب می بیند و اگر ندول یا کیست یا ضایعه دیگری در تارهای صوتی وجود داشته باشد، آن را تشدید می کند.

برای درمان ریفلاکس حتما باید دارو مصرف شود. در صورتی که پس از مصرف دارو هنوز مشکلات صوتی مانند گرفتگی صدا وجود داشت، گفتاردرمانگر می تواند روش ها صحیح صحبت کردن را به کودک آموزش دهد.

تاثیرات اجتماعی روانی اختلالات صوت در کودکان:

درمان کودکان دارای اختلالات صوت را نباید به تاخیر انداخت. دوران کودکی زمان مهمی برای رشد شخصیتی و اجتماعی است و در آینده تاثیر بسیار مهمی دارد. اگر کودکی اختلال صوتی داشته باشد، یعنی مهم ترین راه ارتباطی اش دچار نقص شده است.

بسیاری از کودکان دارای مشکلات صوتی تمایلی به صحبت کردن ندارند و از صحبت در جمع دوری می کنند و کودکی خجالتی و گوشه گیر به نظر می رسند. این کودکان در آینده از قرار گرفتن در محیط های اجتماعی اجتناب می کنند، دچار اظطراب و ناامیدی می شوند، و در معرض خطر افسردگی قرار می گیرند.

برخی دیگر از کودکان از تفاوت صدای خود با سایرین آگاه نیستند و با استفاده نادرست و غلط از صدای خود، آسیب وارده را شدیدتر می کنند. در کل مشکلات صوتی می تواند روی تحصیل و شکل گیری شخصیت اجتماعی کودک تاثیر بگذارد.

مشکلات صوتی مادرزادی بسیاری مانند گریه غیرطبیعی، خرخر کردن و مشکلات تنفسی در ابتدای تولد تشخیص داده می شوند. اما گاهی اختلالاتی هستند که تا مدت ها تشخیص داده نمی شوند. برای مثال، گاهی کودکانی با فلج حنجره مادرزادی که مربوط به آسیب هنگام تولد است، در سن مدرسه شناسایی می شوند.

والدین، اطرافیان یا معلم ها ممکن است اولین افرادی باشند که از صدای غیرطبیعی کودک آگاه شوند. پس از اطلاع از غیر طبیعی بودن صدا، حتما به گفتاردرمانگر مراجعه فرمایید. گفتاردرمانگر معاینات دقیق را انجام خواهد داد و با توجه به شرایط درمان را ارائه خواهد کرد یا به پزشک متخصص ارجاع خواهد داد.