اختلال افسردگی آتیپیک (غیر معمول)

مقدمه

همه ما تا اندازه ای با افسردگی آشنا هستیم. افسردگی اختلالی است که نه تنها روان فرد را بیمار می کند، بلکه می تواند به جسم فرد هم آسیب بزند.

علائمی مانند، غم و اندوه، یاس و ناامیدی، عدم لذت از زندگی، بیخوابی، بی اشتهایی، انزوا و دوری از دیگران، نشانه هایی هستند که همه ما کم و بیش از آن اطلاع داریم و می دانیم که این علائم می تواند در دراز مدت، نشان دهنده اختلال افسردگی باشد. ولی افسردگی انواع مختلفی دارد که علائم افسردگی آتیپیک، تا اندازه ای با سایر اختلالات افسردگی متفاوت است.

افسردگی چیست؟ (علائم، انواع، تشخیص و درمان) »

در اختلال افسردگی آتیپیک، فرد احساس می کند که دستها و پاهایش به قدری سنگین شده که تکان دادن آنها براش دشوار است. به این حالت اصطلاحا فلج سربی گفته می شود. این عارضه بدون اینکه فرد دچار مشکل جسمی باشد، بروز می کند.

اشتهای زیاد و خواب بیش از حد باعث می شود فرد در تشخیص افسردگی خویش دچار تردید شود. زیرا همانطور که می دانید سایر اختلالات افسردگی با کم شدن اشتها و خواب همراه است و فاقد علائم جسمانی است.

اختلال افسردگی آتیپیک (غیر معمول) چیست؟

اصطلاح افسردگی آتیپیک (به انگلیسی: Atypical Depression) در اواخر دهه ۱۹۵۰ مورد استفاده قرار گرفت.

روانپزشکان پی بردند که برای برخی از بیماران دچار افسردگی ، داروهای ضد افسردگی سه حلقه ای موثر نیستند، اما مونوآمید اکسید ها (MAOI) می توانند جایگزین مناسبی برای درمان این اختلال باشند.

این اختلال دارای علائم خاصی است که آن را از سایر اختلالات افسردگی متمایز کند. بسیاری از اشخاص مبتلا به این اختلال از علائم جسمی شکایت دارند. آنان اغلب احساس سنگینی در بازوها و پاهایشان می کنند. تمایل به پرخوابی و پرخوری دارند. این افراد هنگام غروب خلقشان پایین می آید و نسبت به طرد شدن بسیار حساس هستند. بسیاری از این اشخاص دچار فوبیا ، پانیک یا سندرم پیش از قاعدگی هستند.

برعکس سایر اختلالات افسردگی، وقایع مثبت زندگی در روحیه مبتلایان به این اختلال تاثیرگذار بوده و می تواند باعث بهبود فرد شود.

• اختلال افسردگی آتیپیک در زنان سه برابر بیشتر از مردان شایع است.

علائم اختلال افسردگی آتیپیک

برخی از علائم اختلال افسردگی آتیپیک، همانند علائم سایر اختلالات افسردگی است:

• عدم احساس لذت
• غمگین بودن
• احساس بی قراری یا اضطراب
• خستگی یا کمبود انرژی
• احساس نا امیدی، بی ارزشی یا گناه
• مشکل در تمرکز و حافظه یا تصمیم گیری
• افکار مرگ یا خودکشی

هر چند اختلال افسردگی آتیپیک با علائم دیگری نیز مشخص می شود از جمله:

•  واکنش پذیری خلقی: واکنش پذیری خلقی به این معنا است که فرد در مقابل اتفاقات مثبت، واکنش مثبتی از خود نشان می دهد. در صورتی که فرد مبتلا به سایر اختلالات افسردگی، نمی تواند در مقابل اتفاقات و رویدادهای مثبت زندگی، واکنش مثبتی از خود نشان دهد و خوشحال باشد.

•  حساسیت زیاد به طرد شدن: افراد مبتلا به اختلال افسردگی آتیپیک به شدت نسبت به طرد شدن توسط سایرین حساس هستند.

•  فلج سربی: فلج سربی به احساس سنگینی در پاها و بازوها گفته می شود. این افراد در طول روز دچار احساس سنگینی در بازوها و پاهای خود می شوند.

• خواب زیاد: افراد مبتلا به این اختلال تمایل به خواب بیش از حد دارند. آنها ممکن است صبح ها خیلی دیر بیدار شوند و در طول روز هم چرت های طولانی بزنند.

•  افزایش اشتها و افزایش وزن: اختلال افسردگی آتیپیک معمولا با افزایش اشتها همراه است. اگر زمان ابتلا به این اختلال طولانی شود، فرد به دلیل افزایش اشتها، دچار افزایش وزن خواهد شد.

•  علائم سندرم پیش از قاعدگی: زنان مبتلا به سندرم پیش از قاعدگی و اختلال افسردگی آتیپیک نه تنها دچار افزایش اشتها می شوند بلکه تمایل به خوردن کربوهیدرات و شیرینی و شکلات قبل از قاعدگی پیدا می کنند.

•  ارتباط با دیگر حوزه های بهداشت روان: غالبا، افراد مبتلا به اختلال افسردگی آتیپیک دچار بیمارهای روحی دیگری نیز می باشند. این شرایط ممکن است غلبه بر این اختلال و حرکت به سوی سلامت روان را برای آنان دشوارتر کند.

•  اختلالات اضطرابی: اختلالات اضطرابی معمولا با اختلال افسردگی آتیپیک همراه هستند. سی درصد افراد مبتلا به هراس اجتماعی دچار افسردگی آتیپیک هستند. سی درnصد افراد مبتلا به این اختلال نیز دچار وسواس فکری و عملی هستند و شصت و چهار درصد از افراد مبتلا به این اختلال، دچار اختلال پانیک می باشند.

•  اختلال دو قطبی: تحقیقات نشان داده است که افراد مبتلا به اختلال دو قطبی بیشتر مستعد ابتلا به اختلال افسردگی آتیپیک می باشند.

•  اختلال افسردگی فصلی: افراد مبتلا به اختلال افسردگی فصلی، پر خوری و خواب بیش از حد را بیشتر از سایر مبتلایان به اختلالات افسردگی تجربه می کنند. یعنی در این مورد مشابه افسردگی آتیپیک هستند.

•  اختلالات شخصیت: اختلالات شخصیت که موجب بروز بی ثباتی عاطفی می شود اغلب با افسردگی آتیپیک همراه است. اختلال شخصیت مرزی و اختلال شخصیت اجتنابی دو اختلال شخصیتی هستند که بیشتر با افسردگی آتیپیک همراه هستند. علت آن ممکن است تا حد زیادی به دلیل مشکلاتی باشد که افراد مبتلا به این اختلالات در تنظیم هیجان و روابط بین فردی شان دارند.

علل اختلال افسردگی آتیپیک

هنوز به درستی مشخص نشده که آیا عواملی که باعث بروز اختلال افسردگی آتیپیک می شود با سایر اختلالات افسردگی یکسان هستند یا خیر؟ ممکن است تفاوتهایی در علل شکل گیری اختلال افسردگی آتیپیک وجود داشته باشد.

یکی از مهمترین نکات این است که اختلال افسردگی آتیپیک در افراد مختلف بشکل مختلفی بروز می کند.

 عوامل بیولوژیکی

اختلال افسردگی آتیپیک اغلب در سالهای نوجوانی آغاز می شود.

تفاوت در ساختار مغز ممکن است باعث بروز اختلال افسردگی آتیپیک شود. این تفاوت در نوروترانسمیترها و گیرنده های عصبی است. این اختلال ممکن است علل ژنتیکی نیز داشته باشد.

مصرف مواد و الکل نیز می تواند باعث تغییرات مغزی و بروز این اختلال شود.

 سابقه خانوادگی

داشتن نزدیکان هم خون که دچار اختلال افسردگی، اعتیاد به الکل یا اختلال دو قطبی هستند، می تواند ریسک ابتلاء به اختلال افسردگی آتیپیک را بالا ببرد.

 حوادث و اتفاقات زندگی

اتفاقات زندگی می تواند تاثیر عمده ای بر سلامت روان شما بگذارد. اگر در کودکی دچار تروما یا سوء استفاده جنسی قرار گرفته باشید احتمال ابتلا به اختلال افسردگی بیشتر است.

از دست دادن یکی از عزیزان می تواند باعث بروز افسردگی آتیپیک شود. سایر وقایع استرس زای زندگی از جمله، پایان دادن به یک رابطه عاشقانه، تغییر شغل یا جا به جایی می تواند احتمال افسردگی شما را افزایش دهد.

تشخیص افسردگی غیرمعمول

اگر با مطالعه این بخش ها احساس می کنید افسردگی غیرمعمول دارید باید با پزشک ملاقات داشته باشید. پزشک شما ممکن است معاینه بدنی انجام داده و آزمایشاتی را از جمله شمارش کامل خون و آزمایش عملکرد تیروئید را تجویز کند.

درواقع ممکن است علائم شما ناشی از کم خونی یا مشکلات تیروئید باشد که علائم مشابه افسردگی در شما ایجاد کرده است. درمان یک بیماری زمینه ای ممکن است روحیه شما را بهبود بخشد و سایر علائم مرتبط با افسردگی را تسکین دهد.

پس از آن نیاز است یک ارزیابی روانشناختی داشته باشید. در این ارزیابی از شما سوالاتی پرسیده می شود مانند:

• علائم
• شرایط زندگی شخصی
• تجارب گذشته
• داروهای مصرفی فعلی
• سابقه بیماری شخصی یا خانوادگی

می توانید جهت تشخیص افسردگی، تست تشخیص افسردگی آنلاین را در سایت انجام داده و در صورت نیاز با متخصصین توان درمان در ارتباط باشید!

درمان افسردگی آتیپیک

خوشبختانه افسردگی یک اختلال قابل درمان است. درمان افسردگی آتیپیک با همان درمان افسردگی معمولی نتیجه می دهد.

اگر افسردگی طولانی مدت بوده و یا عملکرد زندگی شما را دچار اختلال کرده باشد، مراجعه به یک روانپزشک بسیار حائز اهمیت است زیرا ممکن است برای بهبود نیاز به مصرف دارو داشته باشید. روان درمانگر هم میتواند بدون استفاده از دارو و با ارائه راه کارهای مناسب در پروسه درمان به شما کمک کند.

دارو درمانی

زمانی تنها دارویی که برای افسردگی آتیپیک تجویز می شد، داروهای مونوآمین اکسیدا ها (MNOI) بود. با این حال مونو آمین اکسید ها باعث بروز عوارض جدی در فرد می شوند. مونو آمین اکسید ها می توانند باعث بروز بی خوابی یا خواب آلودگی شوند.

اگر این داروها همراه با غذاهایی مانند ترشی، پنیر استفاده شوند، می توانند با افزایش فشار خون، زندگی فرد را در معرض خطر قرار دهند. در حال حاضر متخصصان از داروهای SSRI برای درمان اختلال افسردگی آتیپیک استفاده می کنند. گاهی اوقات هم از داروهای سه حلقه ای می توان برای این اختلال استفاده کرد.

 روان درمانی

می توانید با صحبت با روان درمانگر خود در مورد مشکلاتتان و یادگیری نکات و تکنیکهای مقابله با افسردگی آتیپیک، وضعیت خود را به طرز چشمگیری بهبود ببخشید.

رفتار درمانی شناختی می تواند به شما کمک کند تا افکاری را انتخاب کنید، که زمینه بیشتری را برای احساسات و رفتاری های مثبت فراهم می کند.

روان درمانگر شما می تواند کمک کند تا افکاری را که باعث ایجاد پریشانی در شما شده شناسایی کنید. بوسیله شناسایی این افکار، می توانید افکار غیر مفید را از افکار مفید تشخیص دهید. زمانیکه که افکار مفید را جایگزین افکار غیر مفید می کنید، می توان گفت که در مسیر سلامت روان قرار دارید.

رفتار درمانی دیالکتیک می تواند به افراد دچار اختلال شخصیت، کمک کند. این روش شامل روان درمانی فردی و آموزش مهارتهای گروهی برای یادگیری ذهن آگاهی (Mindfulness) ، تنظیم هیجانی و بهبود روابط بین فردی است.

زندگی با افسردگی آتیپیک

در کنار دارو درمانی و روان درمانی ، می توان از روشهای دیگری نیز استفاده کرد تا راحت تر بتوان با این اختلال کنار آمد، از جمله:

•  برای هر روزتان برنامه ریزی داشته باشید و زمان خود را به خوبی مدیریت کنید.
•  شرکت در فعالیتهایی که می تواند در کنترل استرس شما نقش داشته باشد، مانند یوگا، تای چی یا مراقبه.
•  به جای اینکه از دیگران فاصله بگیرید و خودتان را در انزوا قرار دهید، سعی کنید وقت بیشتری را در کنار خانواده و دوستان بگذرانید.
•  اتفاقات روزانه خود را بنویسید.
•  یک دوست قابل اعتماد در کنار خود داشته باشید.

شما می توانید از سامانه ی مشاوره آنلاین سایت با متخصصین توان درمان در ارتباط باشید و مشاوره خود را بطور رایگان شروع کنید!