کیست تارصوتی چیست؟

مقدمه

کیست تار صوتی همانند پولیپ و ندول از ضایعات خوش خیم حنجره است. کیست ها در قسمت های دیگر بدن نیز ایجاد می شوند. در عوام به این ضایعه “آب آوردن” گفته می شود. درواقع تورم و تجمع ناشی از مایعات است. در حنجره این اختلال باعث گرفتگی صدا و… می شود.

کیست تار صوتی چیست؟

کیست تار صوتی یا سیست (به انگلیسی: Vocal Cord Cyst) از ضایعات خوش خیم حنجره می باشد. در واقع سه نوع بسیار شایع از ضایعات خوش خیم تارصوتی وجود دارد:

• ندول یا گره صوتی
• پولیپ
• کیست

ضایعات بدخیم نیز سرطان حنجره می باشد. کیست صوتی نسبت به ندول و پولیپ حنجره کمتر شایع است. این اختلال در حدود ۱ تا ۴ درصد افرادی که دچار ضایعه حنجره شده اند را تشکیل می دهد.

کیست های تارصوتی دو نوع هستند:

• کیست در نتیجه ی بسته شدن جریان مخاط تارصوتی و تجمع آن
• کیست های کراتینی

نوع اول، در نتیجه ی بسته شدن مسیرهای مخاط در تارصوتی ایجاد می شود. مایع مخاطی زیر تارصوتی جمع شده و یک توده ایجاد می کند.

هر دو نوع کیست ها غیرشفاف و مات هستند. کیست های کراتینی به دلیل تجمع کراتین کمی سفیدتر هستند.

علائم کیست حنجره چیست؟

کیست های صوتی در ۹۰ درصد مواقع یکطرفه هستند. اما این کیست ها می توانند در سمت مقابل تورم یا فرو رفتگی ایجاد کنند.

در واقع وقتی چین های صوتی به یکدیگر برخورد می کنند، ضایعه ی کیست مثل یک تورم است که به چین صوتی سمت مقابل برخورد می کند. در نتیجه ی این برخورد، سمت مقابل می تواند سفت و متورم شود و ضایعاتی مانند ندول ایجاد کند، یا فرورفته و گود شود.

علائم کیست صوتی عبارتند از:

• گرفتگی صدا
• کاهش بلندی صدا
• خستگی صوتی
• کاهش دامنه ی آواز

علت ایجاد کیست تارصوتی چیست؟

علت قطعی ایجاد کیست هنوز شناخته نشده است. اما محققان و پزشکان به این توافق رسیده اند که کیست ها در نتیجه ی انسداد مسیر لنف ایجاد می شود.

التهاب حنجره و آسیب صوتی (استفاده نادرست و بیش از حد صدا) می تواند در بسته شدن این مسیرهای لنفی نقش داشته باشد.

در رابطه با علت ایجاد کیست کراتینی دو نظریه وجود دارد:

1. اکتسابی: در نتیجه ی آسیب های صوتی و یا التهاب حنجره، شکاف های بسیار کوچکی در سطح تارصوتی ایجاد می شود. این شکاف ها باعث نفوذ مایع به لایه های زیرین می شود. زمانی که آسیب بهبود می یابد، مایع تجمع یافته منجر به کیست می شود.
2. مادرزادی: در این نظریه بیان می شود که در زمان رشد و ساخته شدن حنجره در جنین، برخی شکاف ها باقی می مانند و ساختار تارصوتی به طور کامل شکل نمی گیرد.

نحوه تشخیص کیست حنجره چگونه است؟

با توجه به علائمی که گفته شد، برحسب نیاز باید ارزیابی استروبوسکوپی از حنجره انجام شود. استروبوسکوپی به نوعی تصویربرداری رنگی از حنجره گفته می شود که حرکت آهسته چین های صوتی را نشان می دهد.

البته نوعی تصویربرداری دیگر به نام آندوسکوپی حنجره وجود دارد که تصویر حاصل از آن به خوبی استروبوسکوپی نمی باشد. در آندوسکوپی، لبه ی تارهای صوتی به خوبی قابل دیدن نیست.

• استروبوسکوپی را می توان تحت نظر گفتاردرمانگر متخصص حنجره یا پزشک گوش و حلق و بینی انجام داد.

کیست های صوتی عموما یک بر آمدگی و تورم در لبه ی چین های صوتی و از مایع پر شده اند. کیست های کراتینی نیز ظاهر سفت تر و سفیدتری دارند. اگرچه ممکن است کیست ها در جاهای مختلف حنجره مثل اپی گلوت ایجاد شود.

در استروبوسکوپی معمولا علائم زیر دیده می شود:

• بزرگی یک چین صوتی نسبت به سمت مقابل
• التهاب یکطرفه
• برجسته و محدب شدن یک سمت
• فرو رفتگی یا مقعر شدن سمت مقابل
• کاهش موج مخاطی

(موج مخاطی چیست؟! سطح تارهای صوتی از جنس مخاط است. چین های صوتی حین صداسازی در هر ثانیه بیش از ۱۰۰ بار به یکدیگر برخورد می کنند. برخورد این چین ها به یکدیگر نرم و مانند پرده است. در نتیجه در سطح مخاط این چین ها یک موج ایجاد میشود. این یعنی موج مخاطی!)

درمان کیست تار صوتی چیست؟

درمان در ابتدا با صوت درمانی شروع می شود. صوت درمانی باید تحت نظر گفتاردرمانگر متخصص در زمینه حنجره انجام شود.

اگر بعد از صوت درمانی فقط یک طرف از ضایعه درمان شود، مشخص می شود که آن ضایعه ندول بوده است و طرفی که باقی مانده کیست می باشد. در واقع آن ندول در نتیجه ی همین کیست ایجاد شده است! (گفتیم که کیست صوتی می تواند با ضربه زدن به چین صوتی مقابل، باعث ایجاد یک ضایعه جدید شود)

سیست ها عموما نیاز به جراحی دارند. اما حتما باید یک دوره ی صوت درمانی بگیرند. این دوره صوت درمانی معمولا بین ۶-۸ هفته است.

• صوت درمانی منجر به کاهش علایم کیست و درمان آسیب های تارصوتی مقابل و کاهش التهاب اطراف کیست می شود. در نتیجه اگر نیاز به جراحی باشد، اینکار راحت تر انجام می شود.

همچنین در صورتی که ضایعه ی مقابل کیست در صوت درمانی بهتر نشود، در طی جراحی هردو ضایعه خارج می شود. اینکار کمک می کند تا از جراحی مجدد جلوگیری شود و فرد یکبار بیشتر جراحی نشود.

گفتاردرمانی کیست تارصوتی

در ابتدا فرد توسط گفتاردرمانگر ارزیابی و معاینه می شود. شرایط ساختار حنجره، گردن و سینه بررسی می شود. صداسازی بیمار ارزیابی و نتایج آن ثبت می شود تا بعد از صوت درمانی و یا جراحی بتوان ارزیابی صحیحی داشت.

در بخش صوت درمانی، اگر فرد رفتارهای اشتباهی در تولید صدا داشته باشد شناسایی و اصلاح می شود. همچنین درمان های زیر به فرد ارائه می شود:

• بهداشت صوتی
• استراحت صوتی
• الگوی صحیح تنفس
• صداسازی (تولید صحیح صدا به نحوی که به حنجره کمترین فشار وارد شود)
• منوال تراپی حنجره

توجه! صوت درمانی قبل و بعد از جراحی نیاز است.

جراحی کیست تار صوتی

جراحی کیست پس از دوره ی صوت درمانی با نظر و تصمیم جراح انجام می شود.

مراقبت های قبل از جراحی

جراحی کیست های داخل تارصوتی می تواند یک چالش سخت برای پزشک باشد. زیرا کوچک ترین عدم تقارن در تار صوتی می تواند منجر به مشکل در صدا شود. در نتیجه حفظ سلامتی لایه های تارصوتی ضروری است ( بخصوص برای خوانندگان).

سیست های صوتی منجر به کاهش موج مخاطی می شوند در نتیجه صدا به خوبی تشکیل نمی شود. توجه کنید که حذف این سیست ها ممکن است به فرو رفتن لبه ی تارصوتی و مشکلاتی در صدا شود.

در نتیجه بهتر است به خوبی با پزشک مشورت کنید و اقدامات پیش از جراحی را انجام دهید. این اقدامات شامل:

• صوت درمانی
• رعایت بهداشت صوتی
• استراحت صوتی

نحوه ی جراحی

قبل و بعد از جراحی ارزیابی استروبوسکوپی باید انجام گیرد. این ارزیابی به جراح کمک می کند تا در مورد روش و زمان جراحی تصمیم بگیرد. پس از جراحی نیز می توان نتایج جراحی را ارزیابی کرد.

فرد در شروع جراحی بیهوش می شود. سپس محل و جایگاه و وسعت ضایعه دقیقا اندازه گیری می شود. این مرحله بسیار مهم است چرا که جراح متوجه می شود چه مقدار برش در تار صوتی نیاز است و کیست تا چه اندازه به عمق نفوذ کرده است.

کمی محلول ویژه با دوز بسیار پایین اپی نفرین به تار صوتی تزریق می شود. سپس کیست را با یک پروب ارزیابی می کنند تا ببینند به لایه های زیرین متصل است یا خیر.

سپس با قیچی میکروسکوپی شروع به جدا کردن کیست از چین صوتی می کنند. خیلی مهم است که کیست پاره نشود. لذا از گرفتن کیست به وسیله ی فورسپس (ابزاری که شبیه گیره است) خودداری می شود.

پس از جداسازی کامل سیست، لبه ی چین صوتی را به حالت اول برگردانده و متصل میکنیم.

در ادامه تصاویر روند جراحی یک کیست کراتینی در چین صوتی سمت راست را شاهد هستیم:

مراقبت های پس از جراحی

پس از جراحی، باید ۱ الی ۲ هفته استراحت صوتی کامل داشته باشید.

بهداشت صوتی باید پس از آن رعایت شود. رفلاکس معده باید حتما کنترل شود. کنترل رفلاکس معده توسط رژیم غذایی و درمان دارویی انجام می شود. اینکار تا زمان انجام استروبوسکوپی مجدد و اطمینان از عدم وجود خونریزی باید ادامه یابد.

صوت درمانی باید تحت نظر گفتاردرمانگر متخصص در زمینه صوت و حنجره انجام شود. بخصوص برای افرادی که از صدایشان به صورت حرفه ای استفاده می کنند مانند:

• خوانندگان
• مداحان
• قاریان
• صداپیشگان و…